خواص زعفران و خاصیت شگفت‌انگیز زعفران برای پوست، مو و سلامتی

زعفران گیاهی کوچک و چند ساله به ارتفاع ۱۰ تا ۳۰ سانتی متر است. از وسط پیاز و یا قاعده ساقه، تعدادی برگ باریک و دراز خارج می شوند. از وسط برگ ها، ساقه گلدار خارج شده که به یک تا سه گل منتهی می شود. گل ها دارای ۶ گلبرگ بنفش رنگ هستند که ممکن است در بعضی واریته ها به رنگ گلی یا ارغوانی باشند.

گل ها دارای ۳ پرچم و یک مادگی منتهی به کلالهٔ سه شاخه به رنگ قرمز متمایل به نارنجی است. قسمت مورد استفاده این گیاه، انتهای خامه و کلاله سه شاخه است که به نام زعفران مشهور است و دارای بوی معطر با طعم کمی تلخ می باشد.

آشنایی با خواص و فواید زعفران

زعفران که لقب ادویه طلایی را به خود اختصاص داده است تاریخچه ۳هزار ساله دارویی دارد. این ادویه بومی کشورهای اروپایی و آسیایی است و اغلب در اسپانیا، ایتالیا، فرانسه، یونان، ایران، چین و هند یافت می شود. زعفران دارای خواص متعددی است. زعفران متعلق به خانواده زنبق است و از هزاران سال پیش استفاده های خیلی زیادی ازش میشده. در زمانهای خیلی دور به عنوان یک درمان برای سرفه، سرماخوردگی، بیماری های معده، بی خوابی، خونریزی رحمی و بیماری های قلبی و نفخ و … استفاده میشده.

انواع زعفران و تشخیص زعفران اصل و خالص

برای اینکه مطمئن باشید زعفران اصل و خالص می خرید، باید زعفران کامل بخرید و دور خرید زعفران های آسیاب شده را خط بکشید. معمولا زعفران های آسیاب شده به دلیل مخلوط بودن با گلرنگ، رنگ و عطر کمتری نسبت به گل اصلی زعفران دارند و گاهی به دلیل همین قیمت کمتر، مشتری را به سمت خود می کشانند. به طور کلی، بهترین نوع زعفران زعفرانی است که به آن «دخترپیچ» می گویند. این زعفران، صددرصد طبیعی است و سر ریشه آن دست نخورده و مانند رشته ای نخ قرمز است که پایین آن سفید و نیمه بالای آن قرمز است. برای اینکه بتوانید زعفران را خوب پودر کنید و خرده های آن را هم از دست ندهید، باید دور آسیاب های بزرگ و کوچک را خط بکشید و آن را دستی پودر کنید.

خواص زعفران برای تقویت سلامت ذهن

تحریک ذهن و مغز یکی از تأثیرات سلامتی زعفران محسوب می‌شود. مطالعات گوناگون نشان داده‌اند که کلاله‌های گیاه که زعفران اصل محسوب می‌شود و گلبرگ‌های آن تأثیرات مشابهی روی روحیه افراد می‌گذارند و در واقع مانند داروهای ضد افسردگی عمل می‌کنند، پس خواص گلبرگ زعفران منحصر به فرد است. سافرانال و کروسین که دو ترکیب موجود در زعفران هستند، همانند دوپامین، سراتونین و نروپینرفین مغز و اعصاب را تنظیم می‌کنند و قادرند حتی بدون مصرف داروهای روان‌پزشکی معمولی علائم افسردگی خفیف تا متوسط را کاهش دهند. یک آزمایش دو ماهه روی ۴۰ فرد افسرده در ایران انجام شد.. برخی از بیماران به صورت تصادفی تعیین شدند تا ۲۰ میلی‌گرم از داروی ضد افسردگی پروزاک را به صورت روزانه مصرف کنند و ۲۰ بیمار باقی مانده، ۱۵ میلی‌گرم از گلبرگ زعفران را روزی دو بار مصرف کردند. محققان به این نتیجه رسیدند که زعفران تأثیرات مشابه با داروهای ضدافسردگی دارد. این ماده روی سیستم غدد درون‌ریز تأثیر می‌گذارد و به کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کند. از زمان‌های قدیم، مردم برای آرامش ذهن و بهبود خواب آرام از زعفران به دلیل خواص آرام‌بخشی که دارد استفاده می‌کردند. همچنین زعفران قدرت یادگیری و حافظه را نیز ارتقا می‌بخشد.

در همین حال در کشور ژاپن، زعفران به صورت کپسول بسته‌بندی می‌شود و برای درمان فراموشی و پارکینسون مورد استفاده قرار می‌گیرد. کروسین از مشکلات مربوط به تنزل ذهن مانند آلزایمر که در اثر پیری اتفاق می‌افتد، جلوگیری می‌کند.

جلوگیری از بیماری چشمی دژنراسیون ماکولا یا تباهی لکه زرد

بیماری دژنراسیون ماکولا یا همان تباهی لکه زرد، نوعی بیماری است که در شرایط پیری به دلیل پیر شدن و تباهی سلول‌های بخشی از چشم به نام ماکولا منجر به کوری می‌شود. کروسین و کروچتینگ یافت شده در زعفران موجب جلوگیری از آسیب سلول‌ها و به تأخیر انداختن تباهی سلول‌های بخش مربوطه در چشم در اثر کهولت سن می‌شود.

خواص زعفران برای پوست

آنتی‌اکسیدان‌های موجود در زعفران دارای خواص ضد پیری است. از خواص زعفران برای پوست صورت می‌توان به نرمی، انعطاف و درخشندگی اشاره کرد. کاربردهای معمولی زعفران می‌تواند باعث سفید شدن پوست، جلوگیری از جوش، از بین بردن زخم و لکه‌های تیره پوست و دیگر لکه‌های پوستی نیز بشود. زعفران حاوی ویتامین ب ۱۲ است و به درمان ترک و خشکی لب نیز کمک می‌کند.

خواص زعفران برای مو

زعفران با استحکام‌بخشی تارهای مو از ریشه تا نوک موجب جلوگیری از ریزش مو می‌شود. اگر زعفران را با شیر شیرین‌بیان مخلوط کنید، می‌توانید از این تونیک مو برای درمان آلوپسی یا طاسی و ریزش مو و همچنین تحریک رشد سریع‌تر مو استفاده کنید. زعفران موجب بهبود جریان خون به فولیکول‌های مو می‌شود، به دنبال جریان خون بیشتر مواد غذایی و اکسیژن نیز بیشتر در اختیار فولیکول مو قرار می‌گیرد.

مزایای زعفران برای سلامت دستگاه تنفس

زعفران موجب درمان سرفه و سرماخوردگی معمولی می‌شود. این ماده مانند اکسپکتورانت یا خلط آور عمل می‌کند و موجب رقیق شدن خلط درون ریه و گلو می‌گردد. زعفران قادر است مانند یک ترکیب ضد التهابی و محرک عمل کند. این مزایای گفته شده در مورد زعفران می‌تواند در برابر بیماری آسم مفید باشند. حمله‌های بیماری آسم زمانی اتفاق می‌افتد که دستگاه تنفس به دلیل التهاب باریک شده باشد و زعفران می‌تواند از این پیشامد جلوگیری کند.

کاهش و تسکین درد

تسکین درد یکی از مزیت‌های با ارزش زعفران به شمار می‌رود. ماده فرار سافرانال مانند مسکن عملی می‌کند و درد دندان را شفا می‌بخشد. زعفران دارای خواص ضد عفونی‌کنندگی و تسکین‌دهنده است به همین دلیل برای نوزادان شیرخوار و در حال دندان درآوردن مفید است و همچنین می‌تواند الگوی خواب را بهبود بخشد. زعفران در مناطقی که به صورت بومی کاشته می‌شود، توسط ساکنین به عنوان خواب‌آور طبیعی و آرامش‌بخش دستگاه عصبی استفاده می‌شود و قادر است سلول‌های عصبی برانگیخته شده را که موجب درد می‌شوند، آرام کند.

خواص زعفران در قاعدگی و سلامت هورمون‌ها

سندرم پیش از قاعدگی به دلیل هورمون‌های مختلفی به وجود می‌آید که هم‌زمان موجب ویرانی می‌شود. زعفران می‌تواند تا حدودی بر سیستم غدد درون‌ریز تأثیر بگذارد و باعث آزاد شدن برخی از هورمون‌ها (یا مواد شیمیایی مربوط به اعصاب) شود که برای کنترل سندرم پیش از قاعدگی مانند سراتونین مفید است. سراتونین هورمون شادی است و به کاهش شدت تغییرات خلق و خو در زنان کمک می‌کند. این ماده خوراکی همچنین برای بلوغ دیررس در دختران مفید است.

سلامت قلب

زعفران منبع غنی پتاسیم محسوب می‌شود، این ماده یک عنصر مهم در حفظ سلامت قلب است. پتاسیم باعث اتساع و بزرگ شدن رگ‌ها و عروق خونی می‌شود و به همین دلیل فشار خون را کاهش می‌دهد. پتاسیم موجود در زعفران همچنین از تصلب شریان، سکته قلبی و سکته قلبی جلوگیری می‌کند. همان‌طور که گفته شد زعفران حاوی ماده‌ای به نام کروسین است که می‌تواند سطح کلسترول خون را تنظیم کند، به همین دلیل این ادویه برای سلامت قلب بسیار مفید است.

بهبود هضم و گوارش غذا

زعفران روی ناراحتی‌های معده و نفخ شکم هم تأثیرگذار است و موجب کنترل کبد و طحال بزرگ می‌شود. این ماده خوراکی ضد اسپاسم است و به درمان یبوست و نفخ به هر دلیلی کمک می‌کند.

تأثیر زعفران بر عملکرد بهینه سلولی

ترکیبات فرار موجود در زعفران به طور مؤثری باعث خنثی کردن رادیکال‌های آزاد می‌شوند، رادیکال‌های آزاد باعث آسیب و تباه شدن سلول‌ها می‌شوند. زعفران حاوی حدود ۱۵۰ ماده شیمیایی بیولوژیکی شامل آنتی‌اکسیدان‌ها، کاروتنوئیدها، کروسین و سافرانال هستند که برای افزایش رشد و ترمیم سلول‌ها مفید به شمار می‌روند. همچنین زعفران حاوی میزان بالایی پتاسیم و منیزیم است که یکی از مزیت‌های سلامتی آن را تشکیل می‌دهند. این ترکیب عجیب و ارگانیک زعفران آن را به یک جلوگیری کننده قدرتمند در برابر سرطان نیز تبدیل کرده است که موجب می‌شود سنتز DNA و تکثیر سلولی به صورت بهینه حفظ شود.